گروه زمين شناسي دانشگاه زنجان در يك نگاه

گروه زمين شناسي دانشگاه زنجان در سال 1372 با تلاش دکتر یوسف قدیمی دانش آموخته دانشگاه فیلیپس ماربورگ آلمان تاسیس گردیده، فعاليت آموزشي خود را از همان سال با پذیرش دانشجویان دوره كارشناسي زمين‌شناسي آغاز نمود. پذیرش دانشجویان دوره کارشناسی در نوبت دوم در بهمن ماه سال 1383 محقق گرديد. در سال 1385 فعالیت آموزشی گروه در مقطع کارشناسی ارشد با پذيرش اولین دوره دانشجو در مقطع کارشناسي ارشد گرايش پترولوژي آغاز شد. بدنبال آن با پذيرش دانشجو در مقطع کارشناسي ارشد گرايش‌هاي زمين‌شناسي اقتصادي در سال 1390 و چينه‌نگاری و دیرینه‌شناسي در سال 1393 فعالیت آموزشی گروه توسعه یافت. مجوز راه اندازی دوره دکترای چينه‌نگاری و دیرینه‌شناسي در سال  1402 کسب گردید.

گروه زمين‌شناسي دانشگاه زنجان دارای 10 عضو هیئت علمی ( 1 استاد، 7 دانشیار و 2 استادیار) است که در زیر گروه‌های تخصصی پترولوِژی، چینه‌نگاری و دیرینه‌شناسی، زمین‌شناسی اقتصادی، رسوب‌شناسی و سنگ‌شناسی رسوبی و زمین‌شناسی ساختاری به آموزش و پِژوهش مشغول هستند.

گروه زمين‌شناسي داراي آزمايشگاه‌هاي آموزشی کاني‌شناسي، فسیل‎­شناسي، سنگ‌شناسي آذرين و دگرگوني، زمین‌شناسی اقتصادی، رسوب­‎شناسي و سنگ­­شناسي رسوبي، زمين­‎شناسي ساختماني و آزمایشگاه‎های پِژوهشی میکروسکوپی پیشرفته، کانی­‎شناسی کاربردی، کانه­نگاری پیشرفته، آماده­‎سازی فسیل‎ها، پالینولوژی و جدایش کانی‎های سنگین مي‎باشد. در ضمن، کارگاه‎های تهیه مقاطع میکروسکوپی و نمونه­کوبی و خردایش گروه جهت برش نمونه‌هاي سنگي، تهيه مقاطع نازک و صيقلي، خردایش و آماده‌سازی نمونه‎ های سنگی جهت آنالیز‎های شیمیایی فعال مي‌باشند.

آشنایی با دانش زمین‌شناسی

زمین‌شناسی دانش مطالعه زمین و مواد سازنده آن، ساختارهای موجود در آن، عوامل تاثیرگذار بر آنها و نیز مطالعه پیشینه حیات و تحول آن می‎باشد. زمین‌شناسی شاخه‌ای از علوم زمین است که با بخش جامد زمین، سنگ‎های تشکیل دهنده آن و عوامل تغییر دهنده آنها در طی زمان سروکار دارد. زمین ‎شناسی مدرن همراه با دیگر شاخه‎ های علوم زمین مانند آب‏شناسی و علوم جوی مجموعاً علم شناخت سیستم سیاره زمین را تشکیل می‌دهند.

زمین‌شناسان ساختارهای موجود در روی زمین و ویژگی‌های درونی زمین را شرح می‌دهند و عوامل تشکیل و تغییر دهنده آنها را بررسی می‌کنند. این علم با کمک روش‌های تعیین سن سنگ‌ها و لایه‌های زمین، قادر به بازسازی تاریخ و تحولات گذشته زمین می‌باشد. محققین علوم زمین نیز شواهد حرکت قاره‌ها، تغییرات دریاها و اقیانوس‌ها و آب و هوای گذشته زمین را برای پیش بینی تحولات آتی سیاره زمین مطالعه می‌کنند.

برای انجام مطالعات زمین‌شناسی مجموعه ­ی گسترده‌ای از ابزار و روش‌ها برای شناخت و درک ساختارها و مراحل تکامل زمین استفاده می‌شود. این روش‌ها شامل مطالعات و برداشت‌های صحرایی، بررسی های آزمایشگاهی، تجزیه شیمیایی و مدل‌سازی‌های کامپیوتری می‌باشند. زمین‌شناسان با بررسی چگونگی تغییر مواد، ساختارها، فرایندها، و موجودات در طی زمان تلاش می‌کنند تاریخ تحولات زمین را درک کرده تا بتوان از آن برای فهم شرایط امروزین و آینده استفاده نمود.

در عرصه عمل و کاربرد، زمین‌شناسی در اکتشافات و استخراج مواد معدنی و منابع انرژی (نفت، گاز و زغال سنگ)، ارزیابی منابع آبی، انجام پروژه‌های مهندسی و عمرانی، درک مکانیسم بلایای طبیعی و کاهش آثار مشکلات زیست محیطی مورد استفاده گسترده قرار دارد.

مطالعه فرایندهای تاثیرگذار بر روی زمین مانند زلزله، سیل، زمین لغزش، آتشفشان، درک فرایندهای کنترل کننده و خطرات ناشی از این وقایع به ما کمک می­کند تا آثار زیان‌بار آنها را در جوامع انسانی کاهش دهیم. اگر زمین‌شناسان نقشه‌های وقوع سیلاب یا دیگر مخاطرات زمین‌شناختی را برای منطقه ای تهیه نمایند در واقع به کمک آن می‌توان محل وقوع این رخداد‌ها را در آینده نیز پیش ­بینی نمود و آثار زیان‌بار آنها را کاهش داد.